wygrałem z rakiem jelita grubego

W Polsce co 4 pacjent, u którego diagnozuje się raka jelita grubego ma od razu postać rozsianą – czyli przerzuty do innych organów. Do niedawna chorzy Ci mieli szansę na przeżycie zaledwie kilku miesięcy. Radykalną zmianę przyniosło wprowadzenie nowych terapii i możliwość leczenia sekwencyjnego. Razem z rakiem jelita grubego nowotwory te odpowiadają za jedną piątą wszystkich zgonów w onkologii – mówi Knudsen. To jednak przyszłość. Na razie zespół z Filadelfii skupia się na W przypadku gdy wykonanie badania immunohistochemicznego ekspresji genów w guzie nie jest możliwe (np. gdy dotyczy to zdrowych probantów z obciążonych rodzin, gdy nie można uzyskać skrawka guza od krewnego, który wcześniej zachorował) – zaleca się badanie nosicielstwa mutacji u probantów z rodzin spełniających kryteria Bethesda: 1. rozpoznanie raka jelita grubego przed 50rż, 2 W ramach kampanii „Nie miej tego gdzieś” powstały materiały edukacyjne, w tym ponad 60 wideo z udziałem wielu specjalistów, którzy opowiadają o ważnych zagadnieniach dla pacjenta z rakiem jelita grubego. Partnerem Kampanii jest firma Pierre Fabre Medicament. Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego wzrasta z wiekiem, u mężczyzn jest około 1,5 do 2 razy wyższe niż u kobiet. Większość zachorowań na nowotwory złośliwe jelita grubego występuje po 50. roku życia (94%), a ponad 75% zachorowań u obu płci przypada na populację osób starszych (po 60. nonton alice in borderland season 2 idlix. images Rak jelita grubego zaliczany jest do częstych nowotworów, które zwykle diagnozuje się u mężczyzn po 60. roku życia. Brak lub obecność przerzutów tego nowotworu decyduje o rokowaniu. Stopień zaawansowania raka jelita grubego ocenia się na podstawie klasyfikacji TNM Międzynarodowej Unii do Walki z Rakiem (UICC). Pod uwagę bierze się zmiany nowotworowe w kątnicy, esicy, okrężnicy, odbytnicy i w zagięciu esiczo-odbytniczym. Obecnie wyróżnia się stopnie między 0 a 4. O obecności przerzutów raka jelita grubego mówi sklasyfikowanie pacjenta powyżej stopnia 3. Wówczas dochodzi do zajęcia przez komórki zmienione nowotworowo regionalnych węzłów chłonnych. Stopień 4. świadczy z kolei o występowaniu odległych przerzutów do innych narządów. Jakie są przerzuty raka jelita grubego? Na rokowanie raka jelita grubego istotny wpływ ma stopień klinicznego zaawansowania nowotworu. Znacznie gorzej wygląda ono u pacjentów z mikro- i makroprzerzutami, zarówno do węzłów chłonnych, jak i do odleglejszych narządów. To, w jakich organach pojawią się przerzuty, jest zróżnicowane osobniczo i zależy od anatomii i uwarunkowań biologicznych chorego. Rak jelita grubego daje przerzuty do wątroby u 15–25% pacjentów ze zdiagnozowanym nowotworem. Z racji tego, że krew, która zbiera się przy guzie, początkowo trafia właśnie do wątroby, przerzuty do niej są najczęstsze. Tylko u ¼ chorych możliwe jest zastosowanie radykalnego leczenia chirurgicznego. Z nie mniejszą częstotliwością przerzuty raka jelita grubego lokalizują się w węzłach chłonnych i otrzewnej. Zdarzają się również do płuc, jednakże zazwyczaj mają miejsce w przypadku zmian nowotworowych, zlokalizowanych pierwotnie w odbytnicy. Komórki rakowe wówczas omijają krążenie wątrobowe. Podobny mechanizm dotyczy przerzutów raka jelita grubego do mózgu. Znacznie rzadziej przerzuty występują w nerkach i nadnerczach. Sporadycznie zdarzają się przerzuty raka jelita grubego do kości. Jak powstają przerzuty przy raku jelita grubego? Istnieją trzy sposoby powstawania przerzutów raka jelita grubego. Pierwszą z nich jest droga krwiopochodna. Komórki rakowe transportowane są razem z krwią do organów znajdujących się w bliższych i dalszych odległościach. Tym sposobem mogą kumulować się np. w płucach czy w wątrobie. Drogą chłonną z kolei komórki rakowe przedostają się do węzłów chłonnych. Najczęściej są to te węzły, które znajdują się w okolicy guza. Inną możliwością jest rakowatość otrzewna. Jest to jeden z możliwych sposobów rozprzestrzeniania się raka do gładkiej jamy surowiczej, która buduje jamy brzucha oraz miednicy. Jak rozpoznaje się przerzuty raka jelita grubego? Rozpoznanie rodzaju i stopnia zaawansowania przerzutów raka jelita grubego odbywa się za pomocą badań laboratoryjnych. W pierwszej kolejności jest to kolonoskopia. Materiał biologiczny poddawany jest szczegółowej analizie histopatologicznej. Jest to podstawa do oceny histologicznej. Standardowo wykorzystuje się również tomografię komputerową, ultrasonografię endoskopową oraz rezonans magnetyczny. Analiza takiego obrazowania mówi lekarzom nie tylko o wielkości guza i obecności przerzutów, ale i o głębokości nacieku. W przypadku wątpliwości można wykonać jeszcze badania uzupełniające za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej. W procesie leczenia bardzo ważne jest określenie poziomu markera CEA (antygenu rakowo-płodowego), ponieważ mówi on o możliwości nawrotu choroby. Objawy przerzutów raka jelita grubego Przerzuty w przypadku raka jelita grubego są bardzo trudne do zauważenia przez pacjenta. Zmiana rakowa może być niewielkich rozmiarów i tym samym niemożliwa do wyczucia metodą palpacyjną. Zazwyczaj nie daje specyficznych objawów. Jeśli lokalizacja guza jest niekorzystna, może powodować duszności (przerzuty do płuc), żółtaczkę (przerzuty do wnęki wątroby) oraz różnorodne objawy neurologiczne (przerzuty do mózgu). Do tych ostatnich zaliczyć można zaburzenia mowy, widzenia, słuchu, równowagi czy drżenia mięśniowe. Dolegliwości zależą głównie od tego, w którym płacie mózgowym znajdują się komórki rakowe. Rokowanie przy przerzutach raka jelita grubego Powodzenie terapii i rokowanie przy występowaniu jakichkolwiek przerzutów raka jelita grubego jest kwestią indywidualną. Jeszcze kilkanaście lat temu stan pacjentów nie poprawiał się i leczono ich paliatywnie. Na chwilę obecną 5-letnie przeżycie 4. stadium raka jelita grubego wynosi około 10%. Dzięki dostępności nowoczesnych form terapii to, co kiedyś nie dawało nadziei na przeżycie, np. przerzuty do otrzewnej, dziś leczy się za pomocą chemioterapii perfuzyjnej w hipertermii. Jeśli nowotwór wykryto na wczesnym etapie, możliwe jest całkowite wyleczenie. Prowadzenie pacjentów uwzględnia leczenie kompleksowe, które łączy chirurgię, chemioterapię i radioterapię. Zobacz film: Rak jelita Bibliografia: 1. Maciej A. Kawecki, Piotr Piasecki. 2017. Przerzuty raka jelita grubego do wątroby – gdzie są granice możliwości terapeutycznych? Onkol Prakt Klin Edu, 3(4):193–197. Wywiad z prof. Tomaszem Jastrzębskim, specjalistą chirurgii ogólnej i chirurgii onkologicznej, prekursorem metody skojarzonego wysokospecjalistycznego leczenia chirurgicznego i dootrzewnowej chemioterapii perfuzyjnej w Polsce. Obecność przerzutów raka jelita grubego do otrzewnej, czyli błony pokrywającej od wewnątrz jamę brzuszną, jest często traktowana jako sytuacja, gdzie nie można już zastosować skutecznego leczenia. Zazwyczaj sama chemioterapia dożylna nie jest wystarczająca do opanowania tego rodzaju rozprzestrzeniania się nowotworu. O to, jak można to skutecznie leczyć, zapytaliśmy dr hab. med. Tomasza Jastrzębskiego. Czy można skutecznie leczyć przerzuty raka jelita grubego, które są umiejscowione na otrzewnej? Prof. Tomasz Jastrzębski: Przerzuty raka jelita grubego do otrzewnej, czyli rozprzestrzenianie się tego nowotworu przez ciągłość i wszczepy w otrzewnej są bardzo często traktowane jako nieoperacyjne i kwalifikowane jedynie do leczenia objawowego. Jest to postępowanie niesłuszne, gdyż tą postać nowotworu można leczyć skutecznie za pomocą zabiegów cytoredukcyjnych i dootrzewnowej chemioterapii perfuzyjnej w hipertermii. Brzmi to bardzo specjalistycznie, a jak można to zrozumieć bez znajomości terminów specjalistycznych? Prof. Tomasz Jastrzębski: Leczenie przerzutów raka jelita grubego do otrzewnej polega na ich całkowitym wycięciu, bez względu na to, gdzie się znajdują i jakiej są wielkości. Zabiegi mające na celu usunięcie całej tkanki nowotworowej widocznej makroskopowo w jamie brzusznej to właśnie zabiegi cytoredukcyjne. Im rzetelniej i bardziej radykalnie są one wykonane, tym większe prawdopodobieństwo, że możemy wydłużyć życie chorego a nawet go wyleczyć. Do czego służy i jakie ma zadanie dootrzewnowa chemioterapia perfuzyjna w hipertermii? Prof. Tomasz Jastrzębski: Po usunięciu tkanki nowotworowej z jamy brzusznej nie można założyć, że wszystko jest zrobione, gdyż w tym stopniu zaawansowania są obecne komórki nowotworowe, których nie widać gołym okiem. Żeby je zlikwidować, konieczne jest podanie leków przeciwnowotworowych (tzw. cytostatyków) które mają za zadanie je zniszczyć . Dodatkowo podaje się je w ogrzanym do 42 płynie. Taka temperatura, bezpieczna dla zdrowych tkanek, jest zabójcza dla komórek, które się szybko dzielą, a takimi są komórki raka. Mało tego: podwyższona temperatura wzmaga działanie przeciwnowotworowe leków cytostatycznych, które przez to są bardziej skuteczne. Czy te zabiegi są proste do wykonania i gdzie się je wykonuje? Prof. Tomasz Jastrzębski: Zabiegi cytoredukcyjne mają na celu usunięcie wszystkich widocznych w jamie brzusznej przerzutów. Jeśli znajdują się one na otrzewnej pokrywającej od wewnątrz jamę brzuszną, to należy ją wyciąć. Jeśli są nacieki nowotworowe na ścianę pęcherza moczowego, jelito cienkie, jelito grube, u kobiet na jajniki i macicę – to wszystkie te narządy trzeba wyciąć. To samo dotyczy śledziony, ściany żołądka, torebki wątroby i wielu innych struktur anatomicznych. Są to zabiegi bardzo trudne i długo trwające. Doświadczony chirurg wykonuje ten zabieg średnio w czasie 6-8 godzin, a bywa że i 12 godzin to mało. Z tego powodu zabiegi te wykonuje się w wyspecjalizowanych ośrodkach. W Polsce należy do nich Klinika Chirurgii Onkologicznej w Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu i Bydgoszczy. Czy taki zakres zabiegów jest bezpieczny dla pacjenta? Prof. Tomasz Jastrzębski: Każdy zabieg operacyjny, czy to wycięcie wyrostka robaczkowego czy pęcherzyka żółciowego aż po zabiegi wycięcia narządów (żołądek, trzustka i inne) jest obarczony możliwością wystąpienia powikłań związanych z wykonaniem zabiegu operacyjnego. Także i zabiegi cytoredukcyjne nie są ich pozbawione. Jednak w doświadczonym, wyspecjalizowanym ośrodku, powikłania te są ograniczone. W naszej Klinice pacjent po takim olbrzymim zabiegu opuszcza szpital w 8-9 dniu po zabiegu. Jest to zasługa doświadczenia i umiejętności zespołu chirurgicznego, anestezjologicznego i pielęgniarskiego na każdym etapie prowadzenia pacjenta, także w okresie przed- i pooperacyjnym. A co z chemioterapią ? Czy i ona jest bezpieczna dla pacjenta? Prof. Tomasz Jastrzębski: W odróżnieniu od chemioterapii podawanej droga dożylną, chemioterapia podawana dootrzewnowo jest o wiele bardziej bezpieczna. Jest to związane z tzw. barierą „otrzewna-krew”. Bariera ta bardzo ogranicza przechodzenie leków przeciwnowotworowych przez otrzewną do krwi, przez co powikłania chemioterapii są zdecydowanie mniejsze. Bariera ta ma jednak także i inną stronę: z jej powodu leki przeciwnowotworowe podawane drogą dożylną bardzo słabo przechodzą do jamy otrzewnej i z tego powodu nie są skuteczne w leczeniu przerzutów raka jelita do otrzewnej. Wspomniał Pan o możliwości leczenia raka jelita grubego z przerzutami do otrzewnej za pomocą zabiegów cytoredukcyjnych i chemioterapii dootrzewnowej w podwyższonej temperaturze (tzw. hipertermia). A czy leczenie to jest skuteczne w innych nowotworach, które mogą dać przerzuty do otrzewnej? Prof. Tomasz Jastrzębski: Faktycznie, wiele nowotworów można leczyć w taki sposób. Klasycznie należą do nich także rzadkie nowotwory otrzewnej, takie jak śluzak rzekomy (pseudomyxoma peritonei) czy międzybłoniak otrzewnej (mesothelioma peritonei), ale metoda ta jest skuteczna także w raku żołądka, aczkolwiek w tym nowotworze zazwyczaj trudno jest uzyskać całkowią cytoredukcji. Stosuje się ją także w raku jajnika. Leczymy pacjentów z przerzutami do otrzewnej wszystkich tych nowotworów. Kto kwalifikuje się do leczenia za pomocą zabiegów cytoredukcyjnych i dootrzewnowej chemioterapii perfuzyjnej w hipertermii? Prof. Tomasz Jastrzębski: Im wcześniej wykryte przerzuty w otrzewnej, tym większe szanse na wyleczenia. Im jest ich mniej i mniejszy zasięg, tym lepsze wyniki leczenia. W najlepszych ośrodkach na świecie, zabiegi te, w połączeniu z późniejszą dożylną chemioterapią systemową, pozwalają na uzyskanie ponad 45% przeżyć 5-letnich, co jest synonimem wyleczenia w onkologii. Im wcześniej pacjent jest przysłany przez onkologa na te zabiegi, tym jego szansa na przeżycie rośnie. Podawanie kolejnych cykli chemioterapii dożylnej przy przerzutach do otrzewnej nie jest skuteczne ze względu na wspomnianą już barierę krew-otrzewna. Jak można skontaktować się z Państwem w przypadku, gdy pacjent ma rozpoznane przerzuty do otrzewnej? Prof. Tomasz Jastrzębski: Bardzo dużo informacji na temat tej metody, wskazań, kwalifikacji do zabiegu i wyników umiejscowiliśmy na stronie Z tej strony dowiedzieć się można o kwalifikacji, samej metodzie oraz wynikach leczenia. Coraz więcej onkologów klinicznych kontaktuje się z nami bezpośrednio w celu ustalenia wspólnego leczenia chorych z przerzutami do otrzewnej. Każda z tych metod ma swoje miejsce i zastosowanie (chirurgia, HIPEC, chemioterapia systemowa) w skojarzonym leczeniu chorych na raka jelita grubego z rozsiewem do otrzewnej. Poza działalnością leczniczą zajmuje się Pan także edukacją onkologiczną i profilaktyką nowotworów. Dlaczego to takie ważne? Prof. Tomasz Jastrzębski: Jak już wspomniałem, im wcześniej wykryty nowotwór, tym lepsze wyniki leczenia. Dbamy o swój dom, samochód, ubezpieczamy je, serwisujemy… A przecież, w odróżnieniu od rzeczy materialnych, zdrowie i życie jest jedno, nie kupimy drugiego. Naturalne jest więc, że powinniśmy o nie dbać. Rolą lekarzy jest przekazywać społeczeństwu wiedzę jak to robić, na co zwrócić uwagę i to, że wcześnie wykryty rak może być skutecznie leczony. A późno wykryty nie. No i oczywiście nie należy zapominać, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć, stąd tak ważna jest profilaktyka. dr hab. n. med. Tomasz Jastrzębski, prof. ndzw. GUMed Klinika Chirurgii Onkologicznej Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku » powrót na początek strony Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej diagnozowanym nowotworem w USA i drugą najczęstszą przyczyną śmierci spowodowanej rakiem. Tymczasem istnieje możliwość uniknięcia tej choroby. Przewiduje się, że w roku 2009 wykrytych zostanie około 160 000 nowych przypadków i ok. 52 000 ludzi umrze z powodu raka jelita grubego w samych tylko Stanach Zjednoczonych. Dane te są przerażające, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że istnieje realna możliwość uniknięcia zachorowania na ten nowotwór i że jest on w 90 procentach wyleczalny, jeżeli wykryty zostanie we wczesnym stadium rozwoju. Skąd się bierze rak jelita grubego Komórki, z których zbudowana jest błona śluzowa jelita grubego, mają zdolność regeneracji, podobnie jak większość komórek w naszym ustroju. W miarę, jak starsze komórki obumierają i złuszczają się, młodsze komórki dzielą się i rozmnażają, żeby je zastąpić. Dzielenie się i rozmnażanie nowych komórek jest skomplikowanym procesem genetycznym, kontrolowanym przez nasz ustrój: powstaje tylko tyle nowych komórek, ile w danej sytuacji jest potrzebnych. Jeżeli podczas podziału nastąpi jakiś błąd genetyczny, to podział komórek wymyka się spod kontroli. W jelicie grubym taki niekontrolowany podział i wzrost komórek prowadzi do powstawania polipów - łagodnych nowotwór, które mogą być bezpiecznie usunięte. Polipy, które nie zostaną w porę usunięte, mają zdolność do niekontrolowanego wzrostu, co ostatecznie może doprowadzić do powstania złośliwego nowotworu jelita grubego. Czynniki ryzyka Wiek. 90 procent przypadków nowotworu jelita grubego jest wykrywanych u osób powyżej 50. roku życia. Nie oznacza to wcale, że młodsze osoby nie chorują na raka. Jeżeli ktoś w rodzinie cierpiał na to schorzenie, granica ryzyka przesuwa się do 40., a nawet 30. roku życia. Chroniczne stany zapalne jelita grubego. Choroby takie, jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego (ulcerative colitis) czy choroba Leśniowskiego Crohna (Crohns disease) zwiększają ryzyko zachorowania. Występowanie raka jelita grubego lub polipów u członków rodziny: dziadków, rodziców, rodzeństwa lub dzieci. Dieta. Dieta bogata w tłuszcze i węglowodany, a uboga w błonnik sprzyja tworzeniu się nowotworów jelita grubego. Brak aktywności fizycznej powoduje zaleganie niestrawionych resztek jedzenia w przewodzie pokarmowym, co może zwiększać ryzyko powstania nowotworów jelita. Cukrzyca, otyłość, palnie papierosów oraz alkohol w nadmiernych ilościach, naświetlania jamy brzusznej podczas leczenia innych chorób nowotworowych np. raka prostaty, jajników czy pęcherza moczowego - również zwiększają ryzyko wystąpienia nowotworu jelita. Objawy Zarówno polipy, jak i rak jelita grubego we wczesnym stadium rozwoju zazwyczaj nie powodują żadnych objawów. W miarę, jak nowotwór się powiększa, pacjenci mogą zauważyć krwawienia z kiszki stolcowej, bóle brzucha, brak apetytu, utratę wagi, ogólne osłabienie, trudności w wypróżnianiu się, czasami zmianę kształtu lub konsystencji stolca. Jednak nawet zaawansowany rak jelita grubego może rozwijać się bezobjawowo przez długi okres czasu. Leczenie Jedynie operacja polegająca na wycięciu segmentu jelita grubego zaatakowanego przez nowotwór daje szanse na pełne wyleczenie. Takie leczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy nowotwór został wcześnie wykryty, zanim rozprzestrzeni się do głębszych warstw jelita lub do sąsiednich narządów. Operacja wycięcia segmentu jelita grubego wbrew powszechnym przekonaniom wcale nie oznacza, że pacjent będzie musiał mieć założoną kolostomię (worek kałowy). Worek zakłada się, jeżeli nowotwór umiejscowiony jest w końcowym segmencie jelita i nie da się połączyć dwóch zdrowych końców jelita po jego wycięciu. Po operacji pacjenci, w zależności od zaawansowania choroby, mogą wymagać dalszego leczenia chemioterapią lub naświetlaniami celem zniszczenia pozostałych komórek rakowych. Jak zapobiec rakowi jelita grubego? Profilaktyka powinna polegać na eliminowaniu czynników ryzyka. Zalecana jest dieta bogata w błonnik, a uboga w tłuszcze i węglowodany, aktywność fizyczna, leczenie nadwagi, otyłości i cukrzycy, a także abstynencja od papierosów i alkoholu. Należy unikać, a przynajmniej ograniczyć spożywanie czerwonego mięsa oraz tzw. processed food, czyli hamburgerów, hot dogów, jedzenia konserwowanego w puszkach. Udowodniono, że pokarmy przyrządzane w bardzo wysokiej temperaturze, na przykład smażone w oleju lub grillowane, mogą być szkodliwe. Wysoka temperatura powoduje wydzielanie z nich substancji, które mogą przyczyniać się do raka jelita grubego. Przeprowadzono wiele badań nad skutecznością aspiryny i innych leków przeciwzapalnych (avil, celebrex). Przypuszczalnie leki te mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia raka jelita grubego, ale częste ich zażywanie może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego, tworzenia się wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz krwawień. Należy zadać sobie zatem pytanie, czy korzyści wynikające z zażywania aspiryny w ramach prewencji raka jelita grubego uzasadniają ryzyko z tym związane. Niestety, wszystkie te zalecenia teoretycznie tylko zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, ale go na pewno nie eliminują. Regularne badania lekarskie, w tym coroczne badanie kału na obecność krwi utajonej są pierwszym krokiem do skutecznej profilaktyki. Amerykańskie stowarzyszenia lekarzy gastrologów i onkologów zalecają obecnie, aby wszyscy, którzy ukończyli 50. rok życia, poddawali się bezpośredniemu badaniu jelita grubego w odstępach co dziesięć lat. Osoby, u których w rodzinie wykryto raka jelita grubego lub polipy, powinny rozpocząć takie badania we wcześniejszym wieku (zwykle ok. 10 lat wcześniej). Niezależnie od wieku wszyscy pacjenci, którzy zauważą krew w stolcu, mają trudności z wypróżnianiem się, niewyjaśnione bole brzucha, biegunki, utratę wagi lub brak apetytu, powinny skonsultować się ze swoim lekarzem. Kolonoskopia Bezpośrednie badanie jelita grubego polega na wprowadzaniu cienkiej, miękkiej rurki zakończonej małą kamerą do jelita grubego. Obraz z kamery jest przekazywany komputerowo na duży ekran. Pozwala to lekarzowi wykonującemu zabieg na dokładne obejrzenie ścianki i śluzówki jelita. Polipy znalezione podczas tego badania są zazwyczaj usuwane za pomocą małych kleszczyków i oddawane do analizy. Wcześnie wykryte i usunięte polipy znacznie zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Nieusunięte w porę polipy rosną i w miarę upływu czasu zamieniają się w raka. Późno wykryte polipy, które są za duże, aby je bezpiecznie usunąć podczas kolonoskopii, nawet jeżeli są łagodne, muszą być usunięte chirurgicznie. Kolonoskopia jest przeprowadzana w znieczuleniu; jest zabiegiem bezbolesnym i niosącym bardzo małe ryzyko komplikacji. Jest to jedno z niewielu ogólnie dostępnych badań, które w sposób istotny zmniejsza ryzyko zachorowania na jedną z najbardziej niebezpiecznych chorób naszej cywilizacji - raka jelita grubego. dr Piotr Huskowski - (Diplomate of American Board of Gastroenterology) specjalizuje się w chorobach układu pokarmowego. W przypadku nowotworu jelita grubego, który jest jednym z częściej występujących zaraz po raku prostaty u panów i piersi u kobiet, dieta ma wysokie znaczenie nie tylko jako element leczenia, ale również jako część profilaktyki tej choroby. Wiemy, że stałe stosowanie przez wiele lat jadłospisu bogatego w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso stanowi istotny czynnik sprzyjający rozwojowi raka jelita grubego. Tak więc zmian w swojej diecie powinniśmy dokonać zarówno w sytuacji, gdy chcemy zapobiec u siebie rozwojowi tego groźnego schorzenia (np. jeśli znajdujemy się w grupie ryzyka w wyniku rodzinnego występowania nowotworu), jak również wtedy gdy pokonaliśmy chorobę i zależy nam na zapobieganiu jej nawrotom. W naszej codziennej diecie powinny się więc znajdować wysokie ilości flawonoidów, nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witamin antyoksydacyjnych. Dieta a zapobieganie rozwojowi raka jelita grubego Dieta profilaktyczna, której zadaniem ma być ochrona przed rozwojem raka jelita grubego powinna być przede wszystkim zdrowa i odpowiednio zbilansowana. Jeśli zależy nam na przeciwdziałaniu rozwoju nowotworu powinniśmy skrupulatnie stosować się do kilku zasad w naszym żywieniu: Jadłospis powinien być wysoce zróżnicowany – oznacza to brak monotonii i codziennego jedzenia tego samego, powinniśmy dostarczać do organizmu urozmaicone pokarmy bogate w różnorodne składniki odżywcze. Błonnik pokarmowy – to jeden z ważniejszych elementów, które pomagają nam chronić się przed rozwojem raka jelita. Znajdziemy go w produktach pełnoziarnistych – brązowy ryż, kasze, pieczywo graham i żytnie oraz w warzywach – głównie strączkowych i owocach. Jego podstawową funkcją jest regulowanie pracy jelit oraz zapobieganie zaleganiu resztek pokarmowych. Flawonoidy – to związki o działaniu przeciwnowotworowym, ich bogactwo znajdziesz w warzywach oraz owocach, których spożycie powinno być na wysokim poziomie. Zmniejszenie ilości spożywanych tłuszczy – głownie nasyconych, pochodzenia zwierzęcego, znajdują się w produktach mlecznych, mięsie oraz maśle. Zmniejszenie ilości spożywanego cukru oraz produktów, które zawierają duże jego ilości – cukierki, czekolada, lizaki, ciasta czy ciasteczka. Regularne spożywanie ryb morskich – powinny znaleźć się w naszej diecie co najmniej dwa razy w każdym tygodniu. W ich składzie znajdują się nienasycone kwasy tłuszczowe, które pozytywnie oddziałują na układ odpornościowy oraz jod, który poprawia procesy przemiany materii. Mięso – ilość mięsa w ciągu dnia powinna wynosić około 150 gram, jednak należy równocześnie zmniejszyć ilość spożywanego mięsa czerwonego do maksymalnie dwóch dni w tygodniu. Woda – każdego dnia należy pić jej minimum 1,5 litra, najlepiej zdecydować się na wysokomineralizowaną, która zawiera odpowiedni poziom jonów wapnia oraz magnezu. Zielona herbata – każdego dnia powinniśmy wypić jej dwie filiżanki. Stanowi bogate źródło flawonoidów dzięki czemu w skuteczny sposób przeciwdziała rozwojowi komórek nowotworowych. Zrezygnuj z soli – zawarty w niej sód powoduje zatrzymywanie wody w organizmie i podnoszenie poziomu ciśnienia tętniczego krwi. Potrawy doprawiaj ziołami. Ogranicz spożycie alkoholu. Regularnie ćwicz – co najmniej trzy razy w ciągu tygodnia. Ruch powinien pochłaniać minimalnie 30 minut – może to być szybki spacer, jazda na rowerze, czy np. pływanie. Nie dopuszczaj do otyłości lub nadwagi, które mogą sprawić iż ryzyko rozwoju raka jelita będzie nawet 2-3 razy większe. Wygrałem z rakiem jelita – jak jeść, żeby zapobiec nawrotom? W takiej sytuacji ważne są zalecenia profilaktyczne, związane ze zdrową i zbilansowaną dietą podobne do tych, których należy przestrzegać w celu zniwelowania ryzyka zachorowania. Co będzie jednak szczególnie istotne dla osób, które na nowotwór jelita grubego już chorowały? Pij zieloną herbatę oraz białą herbatę regularnie, Swoje posiłki komponuj z produktów możliwie jak najmniej przetworzonych, Unikaj picia kawy, Zrezygnuj ze spożywania alkoholu, Warzywa oraz owoce powinny być spożywane regularnie, jednak warto również dbać o urozmaicenie i dobierać je możliwie jak najbardziej różnorodnie. Wszelkie warzywa w kolorze zielonym, pomarańczowym i czerwonym zawierają w swoim składzie wysokie dawki witamin o charakterze antyoksydacyjnym – A oraz C. Warto również wybierać cebulę, czosnek, winogrona, brokuły czy czarną porzeczkę, które wykazują działanie przeciwnowotworowe i zawierają wiele witamin i składników odżywczych. Jedzenie fasoli oraz soczewicy może w skuteczny sposób zastąpić białko z mięsa w pożywieniu. Również forma obróbki cieplnej naszych dań ma znaczenie – decydujmy się raczej na duszenie, gotowanie lub pieczenie w folii, w daniach smażonych znajdują się substancje kancerogenne czyli takie, które prowokują rozwój komórek nowotworowych, Stałym elementem diety powinny stać się orzechy – laskowe, włoskie, pistacje, migdały. W ich składzie znajduje się bowiem witamina E. Jej główną funkcją jest niszczenie wolnych rodników tlenowych, które mogą doprowadzać do degradacji komórek i rozpoczynania procesu nowotworowego. Wysokie dawki witaminy E znajdują się również w soi oraz kiełkach zbóż. zarządzanie i leczenie Jak leczy się raka jelita grubego? jakie są stadia raka jelita grubego? co to jest chemioterapia?jakie środki chemioterapii stosuje się w leczeniu raka jelita grubego?co to jest immunoterapia?jakie są skutki uboczne chemioterapii i immunoterapii?tradycyjna chemioterapia przeciwciała monoklonalne zarządzanie i leczenie Jak leczy się raka jelita grubego? rak jelita grubego jest leczony na podstawie stadium raka. Inscenizacja identyfikuje nasilenie raka. Opcje leczenia Moga obejmować stosowanie chirurgii, chemioterapii i promieniowania. jakie są stadia raka jelita grubego? rak jelita grubego jest opisany klinicznie przez etapy, w których został odkryty. Różne etapy raka jelita grubego są określone przez głębokość inwazji przez ścianę jelita; zaangażowanie węzłów chłonnych( guzki drenażowe); i rozprzestrzeniania się do innych narządów (przerzuty). Poniżej znajduje się opis etapów raka jelita grubego i leczenia dla każdego etapu. W większości przypadków leczenie wymaga chirurgicznego usunięcia (resekcji) dotkniętej części jelita. W przypadku niektórych nowotworów, chemioterapia lub — w przypadku raka odbytnicy-promieniowanie są dodawane do zarządzania chorobą. etap 0: W przypadku zmian, które są stadium 0-znany również jako rak in situ-choroba pozostaje w wyściółce jelita grubego lub odbytnicy. Zmiany są w stadium przednowotworowym i nie są nowotworami. Dlatego usunięcie zmiany, albo przez polipektomię za pomocą kolonoskopii lub chirurgicznie, jeśli zmiana jest zbyt duża, może być wszystkim, co jest wymagane do leczenia. Etap I: Stadium i nowotwory jelita grubego wrastają do ściany jelita, ale nie rozprzestrzeniają się poza jego płaszcz mięśniowy lub do bliskich węzłów chłonnych. Standardowe leczenie raka jelita grubego w stadium I jest zwykle wycięcie jelita grubego sam, w którym dotknięta część jelita grubego i jego węzłów chłonnych są usuwane. Rodzaj operacji stosowanej w leczeniu raka odbytnicy zależy od jego lokalizacji, ale obejmuje niską resekcję przednią lub resekcję brzucha. Etap II: Etap II podzielony jest na trzy mniejsze etapy. W pierwszym etapie, IIA, rak rozprzestrzenił się przez ścianę jelita grubego. W stadium IIB rak jelita grubego przeniknął poza warstwy mięśniowe jelita grubego. W stadium IIC nowotwór rozprzestrzenił się nawet na sąsiednie tkanki. Jednak we wszystkich zmianach II stadium nowotwór nie dotarł jeszcze do węzłów chłonnych. Zazwyczaj jedynym sposobem leczenia tego stadium raka jelita grubego jest chirurgiczna resekcja (usunięcie), chociaż chemioterapia po zabiegu może być dodany. W przypadku raka odbytnicy II stopnia chirurgiczna resekcja jest czasami poprzedzona lub poprzedzona chemioterapią i / lub radioterapią. Etap III: rak jelita grubego stopnia III jest uważany za zaawansowany etap raka, ponieważ choroba rozprzestrzeniła się na węzły chłonne. Po raz kolejny, istnieją trzy mniejsze stadia III stadium raka jelita grubego. Stadium IIIA charakteryzuje się rakiem, który przeniósł się poza ścianę jelita grubego i rozprzestrzenił się na jeden do trzech węzłów chłonnych lub bardzo wczesnym uszkodzeniem ściany jelita grubego, które rozprzestrzeniło się na cztery do sześciu węzłów chłonnych. W drugim etapie, IIIB, więcej węzłów chłonnych są dotknięte lub jest bardziej zaawansowana zmiana w ścianie jelita grubego z jednym do trzech węzłów chłonnych dotkniętych. Rak wpływa również na narządy w jamie brzusznej w tym etapie. W stadium IIIC nowotwór nadal rozprzestrzenia się na pobliskie węzły chłonne i wpływa na bardziej przyległe tkanki narządów w jamie brzusznej. W przypadku raka jelita grubego operacja jest zwykle wykonywana najpierw, a następnie chemioterapia. Chemioterapia i radioterapia mogą poprzedzać lub następować po operacji raka odbytnicy III stadium. Etap IV: u pacjentów z rakiem jelita grubego w stadium IV choroba rozprzestrzeniła się (przerzuty) do odległych narządów, takich jak wątroba, płuca lub jajniki. Ten etap jest również podzielony na trzy etapy. Etap IVA charakteryzuje się rakiem, który rozprzestrzenił się na narząd i węzły chłonne, które są dalej od jelita grubego. W stadium IVB nowotwór przeniósł się do więcej niż jednego odległego narządu i więcej węzłów chłonnych. Stadium IVC rak ma wpływ nie tylko odległych narządów i węzłów chłonnych, ale także tkanki brzucha. Gdy rak osiągnął ten etap, operacja jest zwykle stosowany do łagodzenia lub zapobiegania powikłaniom w przeciwieństwie do leczenia pacjenta choroby. Od czasu do czasu rozprzestrzenianie się raka jest wystarczająco ograniczone do miejsca, w którym można go usunąć chirurgicznie. W przypadku minimalnej choroby w wątrobie, guz moze być leczony ablacji o częstotliwości radiowej (zniszczenie z ciepła), krioterapia (zniszczenie przez zamrażanie) lub chemioterapii dotętniczej. W przypadku raka w stadium IV, którego nie można usunąć chirurgicznie, chemioterapia, radioterapia lub oba mogą być stosowane w celu złagodzenia, opóźnienia lub zapobiegania objawom. co to jest chemioterapia? chemioterapia odnosi się do leków, które zabijają komórki nowotworowe. Chemioterapia leki mogą być podawane dożylnie (do żyły) poprzez wstrzyknięcie lub pompy, lub doustnie (doustnie) jako pigułki. Każdy lek działa przeciwko konkretnemu rakowi i jest dostarczany w określonych dawkach i harmonogramach. Chemioterapia moze być zalecana w przypadku zaawansowanych nowotworów jelita grubego, w ktorých komórki nowotworowe rozprzestrzeniły się do węzłów chłonnych (guzki drenażu) lub do innych narządów. chemioterapia jest stosowana w następujący sposób: chemioterapia Podstawowa jest stosowana, gdy rak jelita grubego ma już przerzuty (rozprzestrzenił się) do innych narządów, takich jak wątroba lub płuca. W tej sytuacji, ponieważ operacja zwykle nie może wyeliminować raka, chemioterapia może ewentualnie zmniejszyć guzki nowotworowe, złagodzić objawy i przedłużyć życie. Neo-adiuwantowa chemioterapia jest podawana przed operacją niektórych nowotworów odbytnicy w celu zmniejszenia guza i umożliwienia chirurgowi lepszego jego usunięcia. W tej sytuacji pacjent zazwyczaj otrzymuje promieniowanie wraz z chemioterapią. w razie potrzeby stosuje się chemioterapię uzupełniającą po chirurgicznym usunięciu raka jelita grubego. Operacja nie może wyeliminować wszystkie komórki nowotworowe, a niektóre mogą pozostać w węzłach chłonnych lub innych narządów. Chemioterapia adiuwantowa jest stosowana w celu zabicia którejkolwiek z pozostałych komórek nowotworowych. lekarz porozmawia z pacjentem o najlepszym leczeniu choroby. jakie środki chemioterapii stosuje się w leczeniu raka jelita grubego? 5-fluorouracyl lub 5-FU (Adrucil®) od wielu lat jest lekiem chemioterapii pierwszego rzutu, wraz z witaminą leukoworyna, w przypadku zaawansowanych nowotworów jelita grubego. 5-FU jest często podawany dożylnie, ale jest również dostępny w postaci doustnej jako kapecytabina (Xeloda®). dwa inne dożylne (bezpośrednio do żyły) leki chemioterapii — irynotekan (Camptosar®) i oksaliplatyna (Eloxatin®) — również są stosowane w leczeniu zaawansowanego raka jelita grubego. Oksaliplatyna jest podawana wraz z 5-FU i leukoworyną w zaawansowanych nowotworach jelita grubego, podczas gdy irynotekan jest stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z 5-FU/leukoworyną u pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami (rak, który się rozprzestrzenił). nowsze metody leczenia raka jelita grubego z przerzutami obejmują przeciwciała monoklonalne i immunoterapię. przeciwciała monoklonalne są tworzone w laboratorium, aby znaleźć i zniszczyć konkretny cel – w tym przypadku komórki raka jelita grubego. Ze względu na ich precyzję, chodzi o to, że leczenie guza przeciwciałem monoklonalnym będzie bardziej specyficzne niż leki chemioterapeutyczne, a zatem mają mniej skutków ubocznych. niektóre leki przeciwciała monoklonalne zapobiegają wzrostowi naczyń krwionośnych potrzebnych do ich przeżycia, takich jak czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF), substancja uwalniana przez nowotwory w celu stymulowania wzrostu nowych naczyń krwionośnych. Zakłócanie dopływu krwi do guza może spowolnić jego wzrost. Inne spowalniają wzrost raka, kierując się receptorem naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR), białka występującego na powierzchni około 60 do 80 procent komórek raka jelita grubego. Są one często stosowane wraz z lub po innych środków chemioterapii raka jelita grubego z przerzutami, które nie reagują na inne metody leczenia. co to jest immunoterapia? immunoterapia jest nowszym rodzajem leczenia raka jelita grubego. Celem immunoterapii jest zwiększenie reakcji immunologicznej pacjenta na komórki nowotworowe, aby pomóc im skuteczniej walczyć z chorobą. Istnieją dwa rodzaje immunoterapii: aktywna i bierna. aktywna immunoterapia ma na celu pobudzenie układu odpornościowego pacjenta. Przeciwciała pacjenta (komórki układu odpornościowego) są w celu rozpoznania nieprawidłowego składnika w komórkach nowotworowych, a następnie selektywnie zabić te komórki. Szczepionka jest przykładem aktywnej immunoterapii. Aktywna immunoterapia i szczepionki przeciwko rakowi jelita grubego są nadal badane. produkty do immunoterapii biernej są wytwarzane w laboratorium w celu naśladowania przeciwciał organizmu. Bierne leki immunoterapeutyczne nie stymulują układu odpornościowego pacjentów do walki z chorobą. Przeciwnie, te wytworzone przez człowieka przeciwciała skierowane są na określone składniki na komórkach raka jelita grubego, aby zapobiec ucieczce komórek nowotworowych z naturalnej odpowiedzi immunologicznej organizmu. jakie są skutki uboczne chemioterapii i immunoterapii? tradycyjna chemioterapia skutki uboczne tradycyjnej chemioterapii zależą od leku, jego dawki, czasu trwania leczenia i pacjenta. Ponieważ tradycyjne leki chemioterapii cel szybko dzielące komórki nowotworowe, zabijają również inne szybko dzielące się zdrowe komórki w błonie śluzowej jamy ustnej i przewodu pokarmowego, mieszków włosowych i szpiku kostnego. Skutki uboczne chemioterapii pochodzą z uszkodzenia tych normalnych komórek. (Chociaż wypadanie włosów nie jest powszechne w większości chemioterapii raka jelita grubego, u niektórych osób może wystąpić przerzedzenie włosów.) skutki uboczne tradycyjnej chemioterapii mogą obejmować: nudności. utrata apetytu. wypadanie włosów. owrzodzenia jamy ustnej. wysypki. ponieważ chemioterapia wpływa na szpik kostny, istnieje również większe ryzyko zakażenia (z powodu niskiej liczby białych krwinek), krwawienia lub siniaków w wyniku drobnych urazów (z powodu niskiej liczby płytek krwi) i zmęczenia związanego z niedokrwistością (z powodu niskiej liczby czerwonych krwinek). chociaż może to zająć trochę czasu, większość działań niepożądanych związanych z chemioterapią ustąpi po przerwaniu chemioterapii. przeciwciała monoklonalne działania niepożądane przeciwciał monoklonalnych zależą od leku. Wiele z tych skutków ubocznych są podobne do tych tradycyjnych leków chemioterapii. zapytaj swojego lekarza o skutki uboczne jakichkolwiek leków przed rozpoczęciem ich przyjmowania. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek działania niepożądane, należy poinformować o tym lekarza. W wielu przypadkach można je leczyć lub zapobiegać za pomocą leków lub zmiany diety.

wygrałem z rakiem jelita grubego